ODDZIAŁY INTEGRACYJNE

*******************************************************************************************************************

O integracji słów kilka… 

Integracja jako nowy model oświaty został wprowadzony w Polsce z początkiem lat 90. Był odpowiedzią na bezdyskusyjny rozdział edukacji dzieci zdrowych i z niepełnosprawnościami. Zadaniem kształcenia integracyjnego jest wspólne egzystowanie osób o zróżnicowanych możliwościach intelektualnych czy fizycznych. Podstawową zasadą tej formy nauczania jest założenie, że wszystkie dzieci powinny uczyć się razem, niezależnie od tego, jakich trudności czy różnic doświadczają.

Oddział integracyjny w przedszkolu - co warto wiedzieć?

Ideą oddziałów integracyjnych jest wspólne kształcenie i wychowywanie dzieci z niepełnosprawnością oraz dzieci pełnosprawnych. Proces ten, jeśli jest dobrze przeprowadzony, wpływa pozytywnie zarówno na rozwój dzieci z orzeczoną niepełnosprawnością jak i ich zdrowych rówieśników.

Korzyści płynące z uczęszczania do oddziału integracyjnego:

• grupy w oddziałach integracyjnych są mniejsze - liczą od 15 do 20 osób, w tym od 3 do 5 dzieci niepełnosprawnych,

• do oddziału integracyjnego na stałe przydzielonych jest dwóch nauczycieli. Mniejsza liczba dzieci i podwójna opieka nauczycielska pozwalają na bardziej indywidualne podejście do każdego dziecka, również dziecka zdrowego!

• nauczyciele oddziału integracyjnego to specjaliści, z ukierunkowanymi kwalifikacjami. W placówce zatrudnia się też dodatkowo psychologa, logopedę, pedagoga specjalnego. Również dzieci pełnosprawne mają większą szansę skorzystania z ich pomocy,

• dzieci zdrowe mają szansę na pełniejszy rozwój społeczny i emocjonalny: uczą się szacunku do odmienności, empatii i równego traktowania każdej osoby niezależnie od jej cech fizycznych czy psychicznych. W przyszłości nie budują krzywdzących stereotypów na temat niepełnosprawności, mają bowiem rzetelną wiedzę wyniesioną z doświadczenia,

• dzieci pełnosprawne posiadające trudności w nauce nie czują się gorsze czy odmienne. Dzięki niepełnosprawnym kolegom i koleżankom rozumieją, że każdy ma ograniczenia, z którymi warto walczyć,

• dzieci niepełnosprawne mają możliwość wspólnej nauki i zabawy z dziećmi pełnosprawnymi, które powinny stanowić dla nich naturalną grupę społeczną. Uczą się, że choć niekiedy funkcjonują w sposób odmienny od większości rówieśników to mają te same prawa i obowiązują je te same zasady co osoby pełnosprawne: materiał edukacyjny jest ten sam dla dzieci pełnosprawnych i niepełnosprawnych, taki sam jest również system zasad, obowiązujące reguły w grupie.

Najczęstsze obawy rodziców:

Do najczęściej zadawanych pytań należą:

Czy poziom nauczania nie będzie niższy ze względu na dzieci niepełnosprawne?
Nie! Podstawa programowa w grupach integracyjnych jest taka sama jak w innych grupach. Dzieciom niepełnosprawnym pomaga się poprzez dostosowanie form nauczania np: powiększanie materiałów dla dzieci niedowidzących, dodatkowe wskazówki dla dzieci z upośledzeniem umysłowym itp. Dzieci pełnosprawne uczą się tak samo jak w równoległych grupach. 

Czy dziecko zdrowe może nabrać "złych wzorców" od niepełnosprawnych rówieśników?
Dzieci nie staną się niedosłyszące z powodu przebywania z dzieci niedosłyszącymi ani niepełnosprawne umysłowo z powodu przebywania z dziećmi upośledzonymi. Mogą za to lepiej zrozumieć sposób funkcjonowania takich osób, co  poszerzy ich możliwości rozumienia świata.

Niepokojące wzorce zachowań takie jak agresja, zachowania opozycyjne, nieadekwatny do sytuacji lęk itp. są przejawiane zarówno przez dzieci niepełnosprawne jak i zdrowe, i są na bieżąco korygowane przez nauczyciela. Nawet jeśli dziecko niepełnosprawne wykazuje takie zachowania częściej niż pozostałe dzieci, grupa nadal zauważa, że za te zachowania jest napominane. Dzieci wiedzą więc, że jest to zachowanie niewłaściwe. Dzieci uczą sie przez obserwację. Jednak nauka ta polega na powtarzaniu zachowań, które są nagradzane, lub które przynoszą korzyść. Dzieci nie powtarzają zachowań, które przynoszą negatywne skutki! Wyjaśnianie dzieciom zachowań w kategorii dobrych i złych jest też rolą rodzica. Przykładem dobrej reakcji rodzica jest stwierdzenie: "jeśli Krzyś rzucił zabawką w ścianę to postąpił źle i na pewno został napomniany przez nauczyciela. Chciałabym/chciałbym abyś ty tego nie robił". Nie wolno jednak mówić: "Krzyś tak zrobił bo jest zły/źle wychowany/nienormalny". Nie należy też udzielać dziecku rad: "nie baw się z nim". 

Warto natomiast wspierać pozytywne myślenie u naszego dziecka:" Krzyś teraz się tak zachowuje, ale pewnie za niedługo zrozumie, że to jest niewłaściwe”. W ten sposób pokazujemy dziecku, że ludzie mogą się zmienić, a popełnienie jednego błędu nie determinuje tego jakimi jesteśmy ludźmi.

Jakie korzyści dostarcza grupa integracyjna?

Dzieci w normie: 

• uczy tolerancji, wyrozumiałości i serdeczności, radości dawania i wrażliwości,
• pomaga pozbywać się egoizmu i uczy rozumienia innych, 
• kształtuje właściwą postawę wobec odmienności, 
• uczy traktowania odmienności jako czegoś naturalnego, 
• daje możliwość zrozumienia własnych ograniczeń i trudności i tym samym motywuje ich do wysiłku w przezwyciężaniu problemów.

Dzieci z niepełnosprawnością: 

• chroni przed izolacją, pozwalając przebywać w swoim naturalnym środowisku, 
• wpływa stymulująco na funkcjonowanie społeczno-emocjonalne, 
• daje szansę na codzienny kontakt ze zdrowymi rówieśnikami, 
• motywuje do przezwyciężania trudności i rodzi wiarę we własne możliwości.
Właściwie zorganizowane kształcenie integracyjne przynosi obopólne korzyści: 
• chroni przed wzajemną izolacją, 
• uczy wzajemnej akceptacji, 
• pomaga pozbywać się egoizmu, 
• pozwala przełamywać bariery dzielące dzieci z niepełnosprawnością od dzieci neurotypowych,
• uczy mądrego, wzajemnego pomagania, w naturalny sposób, bez wyręczania.