KĄCIK LOGOPEDYCZNY

KĄCK LOGOPEDYCZNY

Szanowni Rodzice!

Serdecznie zapraszam do kącika logopedycznego.

Znajdą tu Państwo: porady, artykuły dotyczące rozwoju mowy dziecka, ciekawostki z dziedziny logopedii, a także propozycje ćwiczeń i zabaw usprawniających i wspomagających wymowę.
Zapraszam Monika Janczukowicz, nauczyciel logopeda.

Drodzy rodzice!

Wszystkie dzieci w naszym przedszkolu mają kontakt z logopedą. Młodsze dzieci 3-latki spotykają się z logopedą w ramach zajęć profilaktycznych. W trakcie grupowych ćwiczeń logopedycznych dzieci wykonują: ćwiczenia oddechowe, narządów mowy, słuchowe. Poznają ciekawe zabawy słowno- ruchowe, wierszyki i rymowanki. Doskonalą pamięć, koncentrację, koordynację wzrokowo-ruchową i logiczne myślenie. Dzieci starsze również uczestniczą w takich zajęciach.

Po przeprowadzonych wcześniej badaniach mowy i postawieniu diagnozy w zależności od potrzeb dzieci 4 i 5 letnie zakwalifikowane są na terapię logopedyczną, gdzie prowadzone są zajęcia indywidualne i w małych 2/3 osobowych grupach, w celu usunięcia zaburzeń komunikacji językowych, w tym również niepłynności mowy.

Zachęcam do współpracy rodziców dzieci uczęszczających na ćwiczenia. Rodzice pełnią bardzo ważną rolę w procesie reedukacji mowy. Po zajęciach w przedszkolu powinni utrwalać ćwiczenia ze swoimi pociechami, wspierać, chwalić, pomagać. Współpraca rodziców, logopedy i nauczycieli warunkuje sukces. Dlatego tak ważne są zeszyty logopedyczne, karty pracy ze wskazówkami do pracy w domu, które przekazuję rodzicom.

W naszym przedszkolu istnieje możliwość skorzystania z konsultacji logopedycznych, w tym celu należy zgłosić się do wychowawcy, który skontaktuje Państwa z logopedą.

RODZICU !

Pomyśl o swoim dziecku i zastanów się, czy:

• Masz wrażenie, że dziecko źle słyszy
• Zauważasz zmiany anatomiczne w budowie narządów mowy dziecka (języka, podniebienia, zgryzu, zębów)
• Dziecko mówi przez nos – jak przy katarze, zatkanym nosie - mimo, że nie jest chore
• W trakcie mówienia dziecko powtarza sylaby (np. ko – ko – koza), wyrazy (np. Daj mi mi mi lalkę), zacina się (może to być tzw. niepłynność rozwojowa, która minie z wiekiem, ale może to być również objaw jąkania)
• Podczas wymowy głosek s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź dziecko:
• wsuwa język między zęby
• układa go niesymetrycznie, co daje dźwięk poświstu charakterystyczny dla mowy Kaczora Donalda
• Podczas wymowy głoski r :
• -głoska brzmi jak w języku francuskim lub niemiecki
• -dziecko wymawia ją gardłowo

Dziecko ma 6-7 miesięcy:
• nie gaworzy;
• nie odwraca głowy w kierunku dźwięków

Dziecko ma 12 miesięcy:
• nie kojarzy słów z osobą lub przedmiotem („gdzie jest tata/ miś?”)
• nie wykonuje prostych poleceń
• nie wypowiada ze zrozumieniem pierwszych słów

Dziecko ma 2 lata:
• zapytanie „co to jest?” nie nazywa przedmiotów
• nie posługuje się prostymi zdaniami
• nie wykonuje prostych poleceń („Daj mamie piłkę”)

Dziecko ma 3 lata:
• nie mówi wcale!!!
• wymawia jedynie pojedyncze i proste wyrazy
• wypowiada się bardzo płynnie, ale język którego używa nie jest adekwatny do wieku: mówi językiem dorosłych, jego wypowiedzi są poważne, pozbawione intonacji, melodii; stosuje dziwactwa językowe (np. wszystkie wyrazy w zdaniu rozpoczynają się od tej samej głoski), ma fenomenalną pamięć (np. może wiele razy powtarzać słowo w słowo relacje z zawodów sportowych, dialogi z filmu, treść wiadomości). Takie sytuacje mogą (ale nie muszą) świadczyć o zaburzeniach ze spektrum autyzmu

Dziecko ma 4 lata:
• nie wymawia głosek k, g - zamienia je na t, d (zamiast „kogut” mówi „todut”)
• głoski s, z, c, dz zamienia na ś, ź, ć, dź
• głoski dźwięczne zastępuje bezdźwięcznymi np. b na p (zamiast „buda” mówi „puta”,), w na f (zamiast „woda” – „fota”)

Dziecko ma 5 lat:
• nie wymawia głosek sz, ż, cz, dż (np. zamiast „szafa” mówi „safa”)
• nie używa zdań rozwiniętych
• nie zadaje pytań

Dziecko ma 6 lat:
• nie wymawia głoski r (zamiast „rower” mówi „lowel” lub „jowej”)
• nie potrafi odpowiedzieć na pytania dotyczące treści bajki, opowiadania
• popełnia wiele błędów gramatycznych

Rodzicu!

Jeśli jakieś zagadnienie dotyczy Twojego dziecka skontaktuj się z logopedą / za pośrednictwem wychowawcy/

******************************************************************************************************************

06 MARCA 2019 r.

EUROPEJSKI DZIEŃ LOGOPEDY
Z tej okazji w marcu naszym przedszkolu odbędą się
dodatkowe konsultacje - Drzwi Otwarte z logopedą.
Terminy spotkań znajdą się na gazetkach poszczególnych grup oraz u wychowawcy. Osoby chętne na spotkanie z logopedą prosimy o zgłoszenie się do wychowawców.

Na terenie naszej placówki regularnie odbywają się zajęci logopedyczne: indywidualne, w małych grupach 2,3 osobowych oraz zajęcia profilaktyczne dla wszystkich przedszkolaków. Dzieci nabywają kompetencje językowe i komunikacyjne, doskonalą wymowę, ćwiczą pamięć i dykcję.
Logopeda obejmuje również specjalistyczną pomocą dzieci :
• Z Orzeczeniami
• Opiniami o potrzebie Wczesnego Wspomagania Rozwoju,
• Opóźnionym Rozwojem Mowy,
• wymagające wczesnej interwencji logopedycznej,
• niepłynnością mowy ,
• i innymi zaburzeniami mowy i komunikacji.
Ćwiczenia często mają formę zabaw - gimnastyka buzi i języka przed lustrem, zabawy oddechowe, ortofoniczne, rymowanki, zabawy słowno-ruchowe, gry edukacyjne. Wszystkie działania odbywają się we współpracy z wychowawcami i rodzicami, co znacznie ułatwia osiąganie sukcesów przez naszych podopiecznych.

Logopeda Monika Janczukowicz

*******************************************************************************************************************

ZADANIA LOGOPEDY W PRZEDSZKOLU

Logopeda to specjalista zajmujący się diagnozowaniem, stymulacją rozwoju mowy, profilaktyką oraz terapią zaburzeń mowy.

Główne zadania logopedy w przedszkolu:

Przeprowadzenie badań wstępnych ustalenia poziomu mowy wychowanków
Diagnozowanie logopedyczne
Organizowanie pomocy logopedycznej
Prowadzenie terapii logopedycznej
Podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegawaniu powstawaniu zaburzeń komunikacji
Wspieranie działań wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli

Zajęcia logopedyczne wychodzą na przeciw potrzebom językowym dzieci.

Głównym celem tych zajęć jest:

profilaktyka wad wymowy i zaburzeń mowy
wspomaganie rozwoju kompetencji językowych, które decydować będą o powodzeniu i sukcesach dziecka w edukacji szkolnej
terapia powstałych już wad oraz zaburzeń

Okres przedszkolny to czas, kiedy terapia jest najbardziej efektywna. Nie wolno czekać w nadziei, że dziecko wyrośnie, że jeszcze dojrzeje, by zaczynać terapię dopiero w szkole. W prawdzie na terapię nigdy nie jest za późno, ale będzie to zadanie z różnych powodów o wiele trudniejsze.

Należy pamiętać, że okres przedszkolny jest "złotym czasem" do rozwoju mowy dziecka.

*******************************************************************************************************************

JAK WSPOMAGAĆ PRAWIDŁOWY ROZWÓJ DZIECKA

Kształtowanie się mowy dziecka przebiega w 4 etapach:
1. Okres melodii od narodzin do 1 roku życia.
2. Okres wyrazu od 1 do 2 roku życia.
3. Okres zdania od 2 do 3 roku życia.
4. Okres swoistej mowy dziecięcej od około 3 do 7 roku życia.

Mowa determinuje w ogromnym stopniu całościowy rozwój dziecka , powodzenia szkolne, ,kontakty społeczne jego przyszłe sukcesy, wyrażanie własnych poglądów, uczuć i potrzeb.
Początek rozwoju mowy i komunikacji dziecka zaczyna się zaraz po urodzeniu. Na przebieg tego procesu wpływa wiele czynników począwszy od czynności oddechowych dziecka, sposobu karmienia, bodźców słuchowych, wzrokowych i dotykowych docierających z najbliższego otoczenia. Także stymulacja poprzez zabawę, wykonywanie czynności higienicznych, a nawet sposób układania dziecka do snu ma znaczenie.
Trzylatki rozpoczynające edukację przedszkolną zazwyczaj potrafią nazwać rzeczowniki związane z najbliższą sferą: części ciała, ubranie, jedzenie, zwierzęta, zabawki oraz czasowniki określające proste czynności takie jak: zabawę, jedzenie, spanie, mycie się itp. Dzieci popełniają jeszcze wiele błędów w mówieniu, ale jakość wymowy poprawia się i zasób słów szybko wzrasta.

Na co zwracamy uwagę?
Czy nasze dziecko:
1. Interesuje się otaczającym je światem,
2. Zadaje proste pytania,
3. Naśladuje odgłosy otoczenia i odgłosy zwierząt,
4. Bawi się z najbliższymi w proste zabawy
( a kuku, idzie rak, …)
5. Utrzymuje z nami kontakt wzrokowy,
6. Wskazuje i nazywa znane mu osoby ,
7. Wyraża emocje, tęskni, pociesza , śmieje się,
8. Sprawnie sie porusza,
9. Reaguje ruchem na muzykę, śpiewa.
10. Wskazuje i nazywa części ciała,
11. Naśladuje zabawy, gesty, ruch,
12. Wykonuje proste polecenia,
13. Wskazuje elementy i postaci na obrazkach.

Jeżeli dziecko nie podejmuje wyżej wskazanych aktywności uważnie obserwujemy jego zachowanie, próbujemy zachęcać je do tych działań. Jeśli coś nas niepokoi, to zgłaszamy nasze wątpliwości specjalistom: pediatrze, logopedzie, pedagogom lub wychowawcy.

Nie porównujemy dzieci z innymi w ich wieku.
Każde dziecko rozwija się w swoim tempie. Jedne realizują dużą potrzebę ruchu inne w tym czasie bardziej skupiają się na czynnościach manualnych bądź komunikacji.

W trosce o optymalny rozwój mowy możemy aktywnie włączyć się w proces nabywania i doskonalenia kompetencji komunikacyjnych naszych dzieci.

Wskazówki dla rodziców i nauczycieli:
1. Każde dziecko jest inne – dowiedz się co lubi robić, czym chętnie się zajmuje w wolnym czasie, co budzi w nim lęk, a co daje radość. W pracy z nim odnosimy się do tego , co je interesuje.
2. Opowiadamy mu o wszystkim, co robimy przy nim, opisujemy codzienne czynności - przygotowywane posiłki, czynności higieniczne, zajęcia domowe, a także funkcje przedmiotów w najbliższym otoczeniu.
Zosiu robię kanapkę , zobacz smaruję chleb masłem, a teraz położę ser i szynkę…
Podczas kąpieli: Adasiu podaj rękę, myjemy rękę, nogę, buzię, szyję, a teraz czas na włosy … .
Aniu zakładamy buty. Proszę to buty…, Co teraz zakładamy?...
Nie wykonujemy czynności związanych z dzieckiem w milczeniu!
3. Rozmawiając z dzieckiem utrzymujemy kontakt wzrokowy. To pozwala na obserwowanie ruchu i układu warg , pozwala na naśladowanie niezbędne w procesie w rozwoju mowy. Mimika twarzy jest nieodzownym elementem komunikacji.
4. Obserwujemy reakcje dziecka na nasze komunikaty, gesty, ruch ciała, reakcje na polecenia. Tak dowiemy się w jakim stopniu dziecko rozumie mowę.
5. Dostarczamy prawidłowe wzorce mowy, nie spieszczamy i nie zdrabniamy słów.
6. Przywiązujemy uwagę do spożywania posiłków. Te same mięśnie odpowiadają za czynność jedzenia i mowę. Nie rozdrabniamy zbytnio pokarmów, podajemy kruche kawałki, owoce i warzywa do gryzienia.
7. Zwracamy uwagę na sposób oddychania, Czy dziecko oddycha przez nos? Czy tylko przez usta, chodzi ciągle z otwartą buzią? Czy chrapie w nocy? Taki stan może powodować nieprawidłową wymowę.
8. Obserwujemy reakcje dziecka na dźwięki. Dziecko najpierw słucha, a potem uczy się mówić. Obserwujemy, czy dziecko dobrze słyszy.
9. Dbamy o rozwój fizyczny, poznawczy i intelektualny dziecka, te wszystkie sfery stymulują rozwój mowy i komunikację.

Bawimy się i działamy z dzieckiem. Rozmawiamy z nim. Dziecko uczy się komunikacji przez naśladowanie, działanie i aktywne porozumiewanie się.

Opracowała
Logopeda mgr Monika Janczukowicz Koronowo 23.03.2017

********************************************************************************************************************

RODZICU! Sprawdź, jak rozwija się mowa Twojego dziecka.

Sprawności ruchowe aparatu mownego w poszczególnych etapach rozwoju:

Dwulatek powinien wykonać: szerokie otwieranie warg, cmokanie, nadymanie policzków (wciągnięcie powietrza nosem z nadętymi policzkami), wysuwanie i chowanie języka, szeroki uśmiech - zęby zamknięte. Dziecko posługuje się pojedynczymi wyrazami i sylabami w funkcji wyrazów (np. "chy" - na określenie, że coś jest gorące). Wymawia prawidłowo samogłoski ustne: a,e,i,o,u,y oraz niektóre spółgłoski. Duży udział w komunikacji z otoczeniem odgrywają gesty i mimika.

Czterolatek dodatkowo potrafi: unosić język (picie jak piesek, kotek z miseczki), oblizywać językiem wargi przy ich szerokim otworzeniu ust, kląskać (zabawa w konika). Dziecko buduje zdania z regułami gramatycznymi, często tworzy nowe formy wyrazowe i gramatyczne (np. grabarka - pani, która grabi; szyjka - pani, która szyje). Wymawia wszystkie głoski języka polskiego.

Sześciolatek ponadto powinien wykonać: "grot" ( język wysunąć z ust, nie opierając go o zęby, tak by jego czubek był ostro zakończony, nie płaski i szeroki); naprzemienne dotykanie ostro zakończonym czubkiem języka zębów i dziąseł. Dziecko swobodnie komunikuje się za pomocą mowy z otoczeniem. Utrwalają się wszystkie opanowane głoski. Do 7 roku życia powinno być też opanowane /r/.

********************************************************************************************************************

RODZICU!

* Jak najczęściej rozmawiaj ze swoim dzieckiem. Pozwól mu mówić i słuchać.

* Zawsze mów poprawnie, nie spieszczaj i nie zdrabniaj słów.

* Mów do dziecka o tym, co w danym momencie jest ważne.

* Zawsze cierpliwie odpowiadaj na pytania dziecka.

* Podawaj do jedzenia pokarmy wymagające gryzienia ( naturalne ćwiczenia mięśni odpowiedzialnych za prawidłową wymowę).

* Zwróć uwagę, czy dziecko nie obgryza paznokci i nie ssie palca ( może to doprowadzić do powstania wad zgryzu).

* Koniecznie dbaj o wyleczenie infekcji górnych dróg oddechowych, szczególnie długich katarów i chrypek.

* Zwróć uwagę, jak dziecko oddycha, żuje i połyka pokarmy.

* Zwróć uwagę, czy dziecko dobrze słyszy i nie mówi podniesionym głosem lub podgłaśnia TV i radia.

*******************************************************************************************************************

CO POWINNO ZANIEPOKOIĆ RODZICÓW W ROZWOJU MOWY DZIECKA?
6 - miesięczne dziecko:
nie reaguje na dźwięki otoczenia, nie uśmiecha się, nie przygląda się twarzy mamy i innych osób bliskich
nie gaworzy tj. nie wydaje dźwięków chcąc zasygnalizować swoje potrzeby, by zwrócić na siebie uwagę
w czasie jedzenia często się zachłystuje
9 - miesięczne dziecko:
nie używa żadnych gestów ani dźwięków, aby poprosić o pomoc lub wyrazić swoje zainteresowanie otoczeniem
na bazie odruchu ssania nie wykształcił się u niego prawidłowy odruch żucia
po ukończeniu 1 roku życia dziecko:
nie wykazuje chęci do słuchania i naśladowania mowy, nie powtarza sylab
Krótkotrwałe zahamowanie rozwoju mowy może nastąpić wtedy, gdy dziecko uczy się chodzić. Cała jego uwaga może być wówczas skupiona na doskonaleniu tej umiejętności!
po ukończeniu 2 roku życia:
dziecko nie wykonuje prostych poleceń, nie używa żadnego słowa odpowiedniego do danej sytuacji
przedłuża się okres połykania typu niemowlęcego (dziecko przy połykaniu wytyka język między zęby)
po ukończeniu 3 roku życia:
mowa dziecka jest uboga, a jej zrozumienie przysparza dorosłym wielu trudności
dziecko unika kontaktów słownych, chętniej posługuje się gestem niż słowem
nie zna podstawowych słów dotyczących najbliższego otoczenia oraz tych związanych z wykonywaniem podstawowych czynności
obserwuje się wyraźne zaburzenia płynności wypowiedzi
po ukończeniu 4 roku życia:
dziecko wypowiada tylko pojedyncze słowa lub proste zdania w sposób niegramatyczny, uzupełnia je gestem, bo inaczej są niezrozumiałe
nie zna podstawowych słów dotyczących różnych, nie bardzo odległych mu obszarów tematycznych
wiele wyrazów wypowiadanych jest nieprawidłowo
często obserwuje się powtarzanie sylab, wyrazów lub fragmentów zdań; widoczne są przeciągania głosek, pauzy, wysiłek i napięcie emocjonalne podczas mówienia
po ukończeniu 5 roku życia:
dziecko nie wymawia prawidłowo wielu głosek, zniekształca wyrazy (opuszcza, przestawia lub dodaje głoski w wyrazach)
struktury gramatyczne zdań są wyraźnie zaburzone, wypowiedzi są bardzo ubogie pod względem treści występują zaburzenia płynności wypowiedzi
wiek 6 - 7 lat:
Rozwój artykulacji tj. umiejętności wypowiadania wszystkich głosek powinien być zakończony. Wszystkie wyrazy dziecko powinno wypowiadać prawidłowo, a zdania budować poprawnie pod względem gramatycznym jak i logicznym. Wypowiedzi dziecka powinny być wielozdaniowe.
Opracowała logopeda Sylwia Śmigielska

**********************************************************************************************

RODZICU PAMIĘTAJ!
Mowa dziecka rozwija się od urodzenia!
Powinieneś być wzorem dla swojego dziecka, bo mowy uczy się od Ciebie!
Mów powoli, wyraźnie, twarzą zwrócony do dziecka, językiem prostym i zrozumiałym dla niego.
Nie używaj zdrobnień, ani wyrazów zastępczych dla rzeczy, które posiadają swoje nazwy.
Im wcześniej rozpoznane nieprawidłowości poddane zostaną terapii, tym szybszy efekt osiągniemy.
Zapewnimy lepszy start dziecku w edukacji szkolnej.
Nieprawidłowości wymowy bardzo często wpływają negatywnie na cały rozwój dziecka, zwłaszcza na rozwój osobowości. Zdając sobie sprawę ze swojej błędnej i czasami nieestetycznej artykulacji dziecko niechętnie się wypowiada, nie uczestniczy aktywnie w zajęciach, zamyka się w sobie.
Nie zaniedbuj Twoim zdaniem drobnych defektów wymowy. Nie myśl, że dziecko „z tego wyrośnie”. Pamiętaj, że wady wymowy mogą nieść za sobą problemy przy nauce czytania i pisania. Dziecko pisze wtedy z wieloma błędami, ma trudności w syntezie i analizie wyrazów, czyta wolno i wyraźnie się przy tym męczy.
Nie krytykuj i nie komentuj publicznie wady wymowy swojego dziecka. Pomóż mu, zgłoś do logopedy i wspólną pracą spróbujcie przezwyciężyć ten problem.
Wcześnie rozpoczęta terapia logopedyczna wpływa nie tylko na sukces edukacyjny, ale często decyduje o przyszłości dziecka.
Poprawna wymowa jest jednym z warunków osiągnięcia przez dziecko dojrzałości szkolnej. Jeżeli rozpoczyna naukę szkolną mając nieprawidłową mowę, może podobne błędy jak w wymowie popełniać także w czytaniu i pisaniu (szczególnie w pisaniu ze słuchu).
Z każdym pytaniem i wątpliwościami należy zgłosić się do logopedy. Na terapię logopedyczną nigdy nie jest za wcześnie, a może być zbyt późno. Opracowała logopeda Sylwia Śmigielska

**********************************************************************************************************

Program profilaktyki logopedycznej dla dzieci w wieku przedszkolnym
Okres przedszkolny to czas intensywnego kształtowania się mowy i języka dziecka. W tym czasie rozwija się umiejętność identyfikacji i różnicowania dźwięków mowy, tzw. słuch fonemowy, a na jego bazie umiejętność analizowania i syntetyzowania słuchowego wyrazów oraz pamięć fonologiczna wyrazu i zdania.
Wraz z rozwojem myślenia pojęciowego rozwija się u dziecka strona fleksyjna, leksykalna i składniowa, pozwalająca na poprawne pod względem gramatycznym budowanie wypowiedzi słownych i pisemnych. Usprawniają się także funkcje oddechowo -połykowe, wpływające bezpośrednio na sprawność artykulatorów.

Celem głównym programu jest kształtowanie prawidłowej mowy u dzieci, dbanie o właściwą stymulację rozwoju mowy, tak , by nie dopuścić do jakichkolwiek zakłóceń i zaburzeń w jej rozwoju.

Cele szczegółowe:

-wykształcenie i utrwalanie umiejętności dojrzałego sposobu połykania,
-utrwalanie właściwego toru oddechowego,
-usprawnianie motoryki narządów mowy (warg ,języka ,podniebienia),
-rozwijanie percepcji słuchowej przez kształcenie wrażliwości słuchowej ,różnicowanie dźwięków z otoczenia,
-wyrabianie poczucia rytmu,
-bogacenie słownictwa związanego z najbliższym otoczeniem dziecka,
-rozwijanie mowy zdaniowej i opowieściowej ,
-ćwiczenie analizy i syntezy słuchowej,
-doskonalenie artykulacji.

Celem pośrednim jest uświadomienie rodzicom znaczenia prawidłowego rozwoju mowy dla rozwoju i kształtowania przyszłości ich dzieci , zwłaszcza dla powodzeń w szkole.

I.ĆWICZENIA Z ZAKRESU ROZUMIENIA MOWY

różnicowanie i wskazywanie przez dziecko znanych przedmiotów- zabawek,
różnicowanie, porównywanie i wskazywanie przez dziecko czynności z życia codziennego,
- różnicowanie, porównywanie i wskazywanie położenia przedmiotów ( na , pod ,przed , obok itp.),
różnicowanie , porównywanie i wskazywanie cech przedmiotów( wielkość , długość , szerokość, itp.),
różnicowanie ,porównywanie i wskazywanie kolorów i stanów emocjonalnych,
klasyfikowanie przedmiotów ze względu na ich cechy

II. ĆWICZENIA SŁUŻĄCE USPRAWNIANIU APARATU MOWY

ĆWICZENIA MOTORYKI ARTYKULACYJNEJ I ARTYKULACJI

-otwarte szeroko usta, wyciąganie i chowanie języka(język długi i cienki)
-unoszenie języka wysoko do nosa i wysuwanie na brodę(na zmianę)
-dotykanie czubkiem języka kącików ust (na zmianę)
-oblizywanie językiem warg dookoła
-szeroki uśmiech, usta zamknięte, nie widać zębów i mały dzióbek (na zmianę)
-szeroki uśmiech, usta rozchylone, widać zęby i kółeczko z ust, jak ryjek świnki(na zmianę)
-cmokanie-usta ułożone w dzióbek
-kląskanie językiem jak konik, ze ściąganiem i rozciąganiem ust,
-parskanie wargami,
-oblizywanie podniebienia(język oblizuje podniebienie od tyłu do przodu, unosząc się wysoko do góry usta są szeroko otwarte),
-wypychanie języka zza dolnych zębów-ruchy wymiatające(usta szeroko otwarte),
-wypychanie językiem policzków i oblizywanie zębów dookoła, przy zamkniętych ustach,
-oblizywanie czubkiem języka górnych zębów(usta szeroko otwarte),
-”liczenie” czubkiem języka górnych zębów-czubek języka dotyka po kolei każdego zęba,
-oblizywanie na zmianę górnych jedynek z przodu i z tyłu(usta szeroko otwarte),
-ssanie górnej, a następnie dolnej wargi,
-wydymanie powietrzem policzków(razem i na zmianę),

-przygryzanie dolnej wargi,
-”koci grzbiet”- trzymanie czubka języka za dolnymi zębami i unoszenie grzbietu języka do góry,
-zlizywanie z talerzyka czekolady w proszku,
-zbieranie z talerzyka czubkiem języka pojedynczych ziarenek ryżu preparowanego,
-przyklejanie do podniebienia za górnymi zębami kawałka chrupka kukurydzianego i ściąganie go czubkiem języka(żuchwa opuszczona),
-wymawianie głoski „l”, a potem „a”,
-wymawianie sylaby „la” przy otwartych ustach,
-układanie języka za górnymi zębami i uderzanie czubkiem języka o wałek dziąsłowy(za górnymi zębami),wymawianie szybko „ddddd...”(żuchwa nie porusza się),wykonujemy to samo ćwiczenie wymawiając ”tdtdtd...”oraz „tdntdn...”,
-połykanie śliny z językiem przyklejonym do podniebienia,
-chrapanie,
-ziewanie,
-płukanie gardła wodą,
-nabieranie powietrza nosem i przełykanie go.

ĆWICZENIA ODDECHOWE:

-głęboki wdech nosem wydech ustami (można łączyć z ruchami całego ciała);
-dmuchanie na piłeczki, watki, piórko, papierowe liski, motylki, rybki, wiatraczki, małe przedmioty pływające po powierzchni wody;
-dmuchanie na płomień świecy – długo i delikatnie, by płomień „tańczył” oraz mocno i krótko by świeca zgasła.
-dmuchanie przez plastikową rurkę napojów;
-dmuchanie przez rurkę do pojemnika z wodą;
-wąchanie kwiatków (i innych pachnących rzeczy) – wdech nosem – wydech ustami;
-dmuchanie przez nos na piórka;
-dmuchanie w gwizdki, trąbki, i inne przedmioty wydające dźwięki;
-dmuchanie na zmarznięte ręce i gorącą zupę;
-zabawa w „dźwig”- przy użyciu rureczki przenosimy leżące waciki lub papierki przez przyssanie ich do rurki (konieczny jest głęboki wdech i zatrzymanie powietrza w płucach);

ĆWICZENIA ODDYCHANIA BRZUSZNO-PRZEPONOWEGO:

Ćwiczenia zaczynamy od pozycji leżącej. Jeżeli dziecko wykonuje je prawidłowo i nie sprawia mu ono trudności możemy przejść do ćwiczenia w pozycji stojącej i siedzącej. Dążymy do tego, aby brzuszno - przeponowy sposób oddychania stał się naturalnym i aby dziecko oddychało w ten sposób cały czas. Jest to najbardziej ekonomiczna metoda oddychania, najkorzystniejsza dla procesu mowy i śpiewu. Przy tego typu oddychaniu pracuje przepona i dzięki temu obserwujemy ruchy brzucha. Klatka piersiowa powinna być nieruchoma.
kładziemy się na podłodze, jedną dłoń kładziemy na brzuchu i kontrolujemy jego ruchy (możemy na brzuch położyć maskotkę i obserwować jak porusza się ona razem z brzuchem);
robimy wdech nosem – brzuch rośnie i wydech ustami – brzuch maleje.

ĆWICZENIA FONACYJNE:

wydłużanie artykulacji wszystkich głosek (razem i osobno);
wydłużanie głosek szczelinowych (s, z, sz, ż, f, w);
naśladowanie odgłosów z otoczenia;
naśladowanie odgłosów zwierząt;
artykułowanie samogłosek na dwóch różnych wysokościach (na zmianę);
artykułowanie sylab na dwóch różnych wysokościach;
śpiewanie samogłosek i sylab do melodii znanej piosenki (płynnie, nie odrywając głosek);
śpiewanie sylab do melodii znanej piosenki (rytmicznie, odrywając każdą od poprzedniej);
na przemian – głośno i cicho wymawianie głosek i sylab;
na przemian - krótko i długo wymawianie głosek i sylab;

ĆWICZENIA SŁUCHOWE (W TYM SŁUCHU FONEMOWEGO):

lokalizowanie źródła podawanego dźwięku;
rozpoznawanie dźwięków z otoczenia (np. samochód, radio, woda, zegar, pukanie, dzwonek do drzwi);
rozpoznawanie z otoczenia kilku dźwięków jednocześnie (np. piłka, moneta, szum wody);
rozpoznawanie instrumentów muzycznych po dźwiękach;
wsłuchiwanie się w ciszę i szukanie dźwięków (np. śpiew ptaków);
odtwarzanie sekwencji rytmu,
różnicowanie cech dźwięków tj. natężenie dźwięku, wysokość, długość trwania,
ćwiczenia analizy i syntezy fonemowej,
ćwiczenia analizy i syntezy sylabowej,
kładzenie nacisku na głoskę nagłosową,
kładzenie nacisku na głoskę wygłosową,
rozróżnianie głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych,
rozróżnianie wyrazów różniących się tylko jedną głoską np. Bułka-półka, lody-loty, góra-kura itp.,
rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej np. Sanki-szanki, rak-lak, kawa-tawa itp.,

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE:

Ćwiczenia w pozycji stojącej:

-wdech nosem, wydech ustami,
-luźne wymachy kończyn,
-wdech z wyciągnięciem rąk przed siebie, wydech z opuszczeniem,
-wdech z wyciągnięciem rąk ku górze i przeciągnięciem się, wydech z opuszczeniem rąk,
-wdech z podniesieniem rąk w górę, wydech ze skłonem w przód,
Ćwiczenia w pozycji leżącej:

-głęboki wdech przeponą i wydech z rozluźnieniem całego ciała,
-wdech z przyciśnięciem rąk do materaca, rozstawione palce naciskają na materac, wydech wraz z rozluźnieniem całego ciała,
-wdech z uniesieniem nóg jak najwyżej, wydech wraz z rozluźnieniem i opuszczeniem kończyn,
-wdech z uniesieniem rąk i wyciągnięciem ich jak najwyżej lub jak najdalej za głowę,wydech z rozluźnieniem całego ciała,

Ćwiczenia relaksacyjne można wykonywać z podkładem muzycznym(muzyka relaksacyjna). Osoba prowadząca może także wprowadzać komentarz do podkładu muzycznego -uczestnicy leżą na materacu z zamkniętymi oczyma- np. leżysz na plaży, jest bardzo gorąco, słońce opala twoją twarz, słyszysz szum fal, delikatny wiatr rozwiewa twoje włosy itd.
Można stosować masaż relaksacyjny w parach(masowanie policzków, kończyn górnych, dolnych, stóp, brzucha, klatki piersiowej; także można uciskać).

II.MOWA EKSPRESYWNA

-nazywanie przedmiotów z najbliższego otoczenia,
-nazywanie czynności z życia codziennego,
-nazywanie części ciała osób , zwierząt , elementów zabawek i znanych przedmiotów,
-różnicowanie, porównywanie i nazywanie osób i przedmiotów oraz czynności przez nie wykonywanych,
-wypowiadanie się na bliskie dziecku tematy,
-nazywanie cech zewnętrznego wyglądu,
-poszerzanie słownika czynnego dziecka poprzez wyszukiwanie rymów, synonimów, antonimów,
-formułowanie wypowiedzi w oparciu o ilustracje,
-układanie i opowiadanie historyjek obrazkowych ( rozumienie relacji przyczynowo- skutkowych),
-prawidłowe formułowanie zdań (np. z użyciem podanych wyrazów)i posługiwanie się nimi.

PROGRAM MA PRZYCZYNIĆ SIĘ DO OPANOWANIA PRZEZ DZIECI PRZEDSZKOLNE:
-sprawności strony artykulacyjnej , gramatycznej i leksykalnej mowy
-umiejętności sprawnego komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi z bliższego i dalszego środowiska wychowawczego
-umiejętności komunikowania o swoich potrzebach i stanach emocjonalnych

*******************************************************************************************************************

GIMNASTYKA JĘZYKA

Zaproś do ćwiczeń rodziców i rodzeństwo!
Ćwiczcie przed lustrem, buźka otwarta!

powitanie – język wita się z noskiem, wysuwamy jęzorek i kierujemy w stronę nosa; potem w stronę brody
wahadło – dotykamy czubkiem języka na przemian kąciki ust
kółko – oblizujemy usta
zasłonka – szeroki język zakrywa górne zęby, potem dolne
mycie – myjemy językiem ząbki górne, potem dolne
liczenie – czubkiem języka dotykamy kolejno górne ząbki
skoczek – język skacze na przemian po górnym i dolnym dziąsełku
sufit – malujemy językiem podniebienie – sufit w buzi; przesuwamy język od dziąsła w kierunku gardła
przyklejka – język „przyklejamy” do podniebienia; naśladujemy ssanie cukierka
konik – kląskamy, naśladujemy konika
łopata – wysuwamy język szeroki jak łopata
igiełka - wysuwamy język wąski jak igiełka
rurka – próbujemy zwinąć język w rurkę
rynienka – układamy język w kształt rynny, boki uniesione, czubek języka na dole; możemy sobie pomóc kładąc patyczek na środek języka
łyżeczka – język układamy w kształt łyżeczki, boki i czubek uniesione; próbujemy utrzymać mały cukierek

*Wyćwiczenie boków języka jest potrzebne do prawidłowej wymowy wielu głosek. Próbuj i nie poddawaj się!

***************************************************************************************************************